Mordew

Alex Pheby
Galley Beggar Press, 2020, 617 blz.

Gah. Dit is precies wat ik wou vermijden door alleen nog dingen te lezen die afgerond zijn: een boek dat wel interessant is, maar dat op een cliffhanger eindigt.

Om te beginnen: ik vermijd normaal gezien spoilers als de pest, en lees alleen maar een miniem stukje van de blurb of van non-spoiler-reviews om te beslissen of ik een boek zal lezen.

De eerste lijn van elke omschrijving van dit boek (“God is dead, his corpse hidden in the catacombs beneath Mordew.”) is een monumentale spoiler, in de zin dat die onthulling pas zeer ver in de tweede helft van het boek komt, en een hele reeks dingen van in het begin van het boek duidelijk maakt.

Tegelijkertijd is het ook geen spoiler, in de zin dat de auteur al met onze voeten speelt van op de allereerste pagina:

If, during the reading of Mordew, you find yourself confused by all the unfamiliar things, there is a glossary at the back.

Be careful. Some entries contain information unknown to the protagonist.

There is a school of thought that says that the reader and the hero of a story should only ever know the same things about the world. Others say that transparency in all things is essential, and no understanding in a book should be hidden or obscure, even if it the protagonist doesn’t share it. Perhaps the ideal reader of Mordew is one who understands that they, like Nathan Treeves (its hero), are not possessed of all knowledge of all things at all times. They progress through life in a state of imperfect certainty and know that their curiosity will not always be satisfied immediately (if ever).

In any event, the glossary is available if you find yourself lost.

Ik heb gedaan wat de auteur me zei en niet naar de glossary gekeken tot op het einde. Achteraf bekeken, eens ik op de glossary terechtkwam en zag dat die ongeveer een vijfde van het hele boek lang was, weet ik dat ik eigenlijk over en weer had kunnen gaan tussen glossary en boek.

Ik heb ook de Dramatis personae overgeslagen in het begin van het boek, omdat ik dat altijd doe. Ook hier had ik beter moeten weten, want de omschrijvingen van de personages zijn heerlijk om lezen en zowel totaal naast de kwestie als misschien helemaal niet — zoals hier, als de ouders van Nathan Treeves omschreven worden:

Mr Treeves
He was born from a stone weathered in the rain and ice of a winter perched on the Sea Wall. A fault in this stone was eased open by the freeze, and in the spring Treeves père wriggled out, salty and cold and weak. His strength was further wasted fending off frostbite and fish bite and death by drowning. He is now moribund and ineffectual, prey to lungworm infestation. He is Nathan Treeves’s father.

Mrs Treeves
Down in the slums she is wife to Mr Treeves, mother to Nathan Treeves, servicer of all comers. A more ignoble thing it would be hard to imagine. Yet who are you to judge? Time will tell.

Inderdaad, de vader van Nathan is stervende van wormen in zijn longen, en zijn moeder ahem ‘verkoopt haar lichaam’, maar later blijkt dat dit hoegenaamd niet de hele waarheid is. En dat van de geboorte van vader Treeves: misschien dat het wel zo verliep, maar in het boek komen we in alle geval niets in die zin te weten.

Na de dramatis personae volgt een lange lange alfabetische lijst van dingen die we gaan tegenkomen in dit boek. Dit is wat er onder C staat, om een idee te geven:

• many carcasses of butchered animals left to rot
• a child who is all limbs and nothing else
• a child who is made into a ghost
• a child with the face of a dog
• a child, blind in one eye, whose sight is partially returned
• a number of children, beaten
• children that are made into nothing but a spine and a head
• children that come unbidden from nowhere
• children who drink only wine
• a chimney with a devil’s head on the top
• cities with odd names
• some clay figures animated by blood sacrifice
• combustible feathers
• a corpse that becomes two corpses
• a corridor suitable only for a child
• a country bounded by white cliffs to its south
• a creature that is transformed from itself into a rat
• creatures that are born directly from the muck
• creatures that live only for a moment, and then fall to pieces
• a crew of sailors, all with Irish names

Alex Pheby, met andere woorden, speelt niet alleen met onze voeten maar ook met de regels van het genre. Ik denk dat hij enorm veel plezier moet gehad hebben bij het schrijven van zijn glossary en het uitdenken van zijn wereld.

Is het, behalve al dat metagedoe, ook een goed boek op zich? Ik weet het niet goed. De eerste pakweg twee derden zijn heel erg dickensiaans, typisch arme jongen fish out of water in dievenbende en opgenomen door rijke/machtige mens. En dan is er plots een stroomversnelling, maar “stroomversnelling” is de understatement der understatements.

Het is alsof we op drie pagina’s van het verjaardagsfeest van Bilbo naar Mount Doom zouden gaan, of van de eerste twee hoofdstukken van Harry Potter naar de climax van het laatste boek.

En dan helemaal op het einde is het alsof we zouden stoppen op het moment dat Frodo op Mount Doom staat en de ring aan zijn vinger doet.

Ik ben er niet helemaal uit. Ik had bij de laatste pagina van het verhaal op zich niet meteen het brandende gevoel dat ik metéén het vervolg wil lezen. Maar bij het lezen van de glossary kreeg ik dan weer genoeg hints om wél meteen verder te willen lezen.

Hrm. Daarom wil ik dus niet-afgewerkte verhalen vermijden.